بررسی وضعیت کتابخانه های دبیرستانی شهر تهران و مقایسه آن با استانداردهای موجود در ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت کتابخانه های دبیرستانی شهر تهران و مقایسه آن با استانداردهای موجود در ایران و به روش پیمایشی انجام شده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته که نتیجه بررسی استاندارد کتابخانه های مدارس چاپ کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و متون مربوط در این زمینه بود، استفاده شد. جامعه آماری شامل 122 کتابخانه دبیرستانهای دولتی، غیرانتفاعی و سمپاد( سازمان استعدادهای درخشان) به روش نمونه گیری تصادفی از مناطق 19 گانه آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شد. در این پژوهش با استفاده از آزمون آماری t و آزمون دوجمله ایی، معنی داری تفاوت بین وضعیت موجود کتابخانه های دبیرستانی شهر تهران و استاندارد کتابخانه های مدارس سنجیده شد. نتایج نشان داد که بین وضعیت موجود کتابخانه های دبیرستانی شهر تهران و استاندارد کتابخانه های مدارس تفاوت معناداری وجود دارد. علاوه براین، نتایج بررسی وضعیت این کتابخانه ها نشان داد که بیش از 90 درصد از کتابخانه های دبیرستانی شهر تهران فاقد خط مشی مکتوب و مدون اداره کتابخانه هستند. 66 درصد از دبیرستان ها بودجه ای را برای کتابخانه تخصیص نمی دهند. 90 درصد کتابخانه های دبیرستانی از فضای استاندارد برخوردار نیستند و میانگین مساحت کتابخانه های دبیرستانی شهر تهران، 8/47 متر مربع می باشد. 60 درصد کتابخانه های دبیرستانی طبق استاندارد تعداد مجموعه پایه نیست و تنها در 60 درصد کتابخانه ها به ازای هر نفر دانش آموز 10 کتاب وجود دارد. فقط در 18 درصد از کتابخانه های مورد بررسی از نظام های رده بندی دیویی و کنگره استفاده می شود و مابقی به روش موضوعی مجموعه خود را رده بندی می کنند. رشته تحصیلی 3 درصد از مسئولین کتابخانه های دبیرستانی شهر تهران، کتابداری است و فقط 25 درصد از مسئولین این کتابخانه ها دوره کتابداری را گذرانده اند. 2 درصد ازکتابخانه های دبیرستانی شهر تهران از استاندارد "حداقل تعداد کارکنان" برخوردارند. 2 درصد از کتابخانه های دبیرستانهای شهر تهران با کتابخانه های دیگر همکاری دارند. در93 درصد از کتابخانه ها از فعالیت های انجام شده در کتابخانه آمار تهیه نمی شود و در89 درصد از کتابخانه های موردپژوهش فعالیتهای تبلیغی( تهیه راهنما، تهیه صورت کتابهای تازه، روز کتابدار، هفته کتاب ) صورت نمی گیرد. در پایان پژوهش نیز پیشنهاداتی برای ارتقای وضعیت این کتابخانه ها ارائه شده است.